budamaların zamanını belirlemede etkili olan faktörler vardır,
çalışmanın kolay yapılabilir olması, yara yüzeylerinin kapanabilme hızı,
hastalık riski,öz suyu basıncı, kabuğun yapışma gücü ve epikormik sürgünlerin ( su sürgünleri) oluşum potansiyeli.
Bu sayılanlar göz önünde bulundurularak türlere ve ekolojik koşullara göre her mevsim budama yapmak mümkündür. ancak en önemli nokta şudur ki, ağaçların türlerine göre göstereceği tepki, direnç, dayanım farklıdır.
en yaygın budama şekli ve zamanı latent yani uyku döneminde yapılan budamadır,yani kış sonu.. yaprağını döken ağaçlar hem uykudadır fazla sarsılmadan ve su kaybetmeden atlatacaktır, hem de yapraksız olduğu için dalların durumu net bi şekilde görülebilecektir. en önemli noktalardan biri de sıcaklık düşük olduğu için bitkinin yara yüzeyinin enfeksiyon, mantar vs kapma olasılığı daha düşüktür.
yaprağını kışın döken ağaçlar uyku döneminde budanırken, bazı türler bu durumun dışında kalır. Geçen yılın sürgünleri üzerinde çiçek oluşturan ve ilkbaharda çiçek açan türler aesculus hippocastanum, aesculus * carnea, amygdalus spp. , catalpa bignonioides, cercis siliquastrum, clerodendrum trichotomum, eleagnus angustifolia, fraxinus ornus, laburnum anagyrodies, magnolia * soulangiana, malus spp. , paulownia tomentosa, prunus spp. , robinia pseudoacacia gibi türler genele uyulup, diğerlerine yapılan muamele yapılırsa, yani geç kış döneminde budanırsa maalesef üzerinde açmayı bekleyen tomurcuklarıda budamış oluruz ve ağacımızı sarsarız, küstürürüz..
etrafımda görüyorum bundan kısa bir süre önce doğanın uyanmaya başladığı,bitkilere su yürümeye başladığı dönemde herkes can hıraş doğradı güzelim ağaçlarını.. üzülerek, hayır durun, yapmayın demek geçti içimden ama tabii hangi birine yetişmek ne mümkün.. üzgün üzgün baktım günlerce etrafıma.. nerden duymuşlar, kim söylemiş belli değil, sorsanız kendisine , çok iyi bildiğini savunur bu işleri.. hem zaman yanlış hemde budama şekli.. bugün yapılan yanlış bir budama ağacımızı hemen öldürmez, çook uzun bir zaman yaşamaya direnir ama bazen 10, bazen 20 yıl sonra ölür.. biz onun neden öldüğünü bilmeyiz.. 15 yıl önce yanlış zamanda ve şekilde yapılan budamanın geri döndürülemez sonuçlar doğuracağını unutmayalım lütfen.. onlar bizim doğarken beşiğimiz, öldüğümüzde tabutumuz, kalemimiz, kağıdımız.. evimizin kapısı bazende damı.. gölgesinde serinlediğimiz, meyvasıyla doyduğumuz ağaçlarımız.. Biraz daha özeni hakediyorlar..
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder